Alles kan een mens gelukkig maken..
.. de zon die doorbreekt, een vers kopje theeeee.
Nee, ik ga niet hardop zingen, gelukkig… Ik ben wel opeens geinspireerd door dit liedje van René Froger of all people.
Niet geheel toevallig omdat inderdaad de zon driftig z’n best doet vandaag, ik een vers kopje thee heb, én omdat ik net een podcast heb opgenomen over geluk.
En mijn eigen kleine geluksmomentje: ik heb vandaag m’n koffie opgedronken toen ‘ie nog warm was!
Ik heb namelijk wel eens gekscherend gezegd dat je bij ADHD maar moet leren om koude koffie lekker te vinden, omdat de kans dat je ‘m warm opdrinkt vrij klein is…. Of je zet wel koffie, maar vergeet ‘m ook in te schenken. Of hij blijft op het aanrecht staan, of hij staat wel naast je, maar je bent zelf weer met iets anders bezig. Enzovoort.
Dat valt natuurlijk onder het klein huiselijk leed. En valt in het niets bij de ellende van de wereld. Klein huiselijk leed en klein huiselijk geluk, dat zijn wel de dingen die je in deze tijden op de been houden. En dat is eigenlijk ook de strekking van de podcastaflevering. Dat je gelukkiger wordt van kleine dingen. En juist niet gelukkiger van de ‘grote’ dingen.
Heel vaak hebben we namelijk de neiging om te denken in termen van “Als…. dan ben ik gelukkig”. Op de puntjes kun je van alles invullen. Als ik dat paar schoenen heb. Als ik een fijne relatie heb. Als ik wordt aangenomen voor die fantastische baan. Of om nog maar weer eens René Froger te quoten: “… en ook die ton gepakt”. Als ik de ton op de bank heb dan…
Puntje bij paaltje word je daar niet gelukkiger van helaas. En dat komt door iets wat Hedonic Adaptation heet. Wat er kortom op neer komt dat je aan de nieuwe situatie zo snel went, dat het geen invloed heeft op je langere termijn geluk. Dat paar schoenen staat ongebruikt in je kast. Die fijne relatie laat ook gewoon z’n sokken slingeren en doet het dopje niet op de tandpasta. Die ton op de bank is niets meer dan een paar cijfertjes, of zijn razendsnel uitgegeven aan auto/schoenen/tasjes waar je ook niet gelukkig van wordt. En zelfs bij die fantastische baan heb je gewoon ook irritante collega’s.
Je baseline happiness wordt er niet hoger van, op de korte termijn wel, heel even, maar ook minder dan dat je van tevoren denkt.
Onze intuitie voor dingen waar we gelukkig van worden zit er eigenlijk altijd volledig naast. Streven naar rijker, meer, mooier, slimmer, grootser, succesvoller. Compleet zinloos.
En ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik word helemaal mesjogge van iedereen die zegt dat je je ‘frequentie hoog moet houden’. En de hele dag positieve affirmaties tegen jezelf zeggen. Jezelf elke ochtend high fiven in de spiegel. Ik vind dat alleen maar dodelijk vermoeiend. En een valkuil. Want als je intuitief dus eigenlijk altijd al de verkeerde keuzes maakt waar je niet gelukkig van wordt, dan helpt dat niks. Dan ben je alleen aan het einde van de dag kapot van het proberen, opgebrand en overprikkeld.
Deze dingen werken namelijk niet voor iedereen even goed! Het hangt namelijk heel erg af van je eigen persoonlijke baseline voor geluk.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat jouw baseline geluk voor 50% afhangt van je genen. Je DNA bepaalt of je een glas halfvol type of een glas half leeg type bent. Of iets ertussenin natuurlijk. Als je al een glas halfvoltype bent van nature, dan is het makkelijk om je frequentie hoog te houden en ben je sowieso al de verpersoonlijking van die positieve affirmaties.
Zelf neig ik meer naar glas halfleeg type: ik trek me het leed in de wereld ontzettend aan, moet oppassen om daar niet cynisch van te worden zelfs. Mijn baseline is ‘all people are cunts’. En ik moet moeite doen om het naar ‘de meeste mensen deugen’ te krijgen.
Het goede nieuws is wel dat hoe gelukkig je je voelt maar voor 10% afhangt van je levensomstandigheden (die fijne relatie en fantastische baan hebben dus minder invloed dan je denkt. Maar ook andersom is goed nieuws: ook tegenslag heeft minder invloed dan je nu misschien denkt). En voor de overige 40% heb je er zelf invloed op.
Als je van nature je glas half vol hebt, heb je die affirmaties en high fives niet nodig. Als je een glas half leeg type bent, werken ze niet. De afgelopen jaren wordt er namelijk veel te veel nadruk gelegd op zelfverwezenlijking “Als ik zorg dat het mij goed gaat, dan gaat het de hele wereld goed”.
In de kern een prima boodschap. We vergeten dan alleen 1 ding: op het moment dat je het voor elkaar hebt dat het jezelf goed gaat, ben je eigenlijk veel te bang om alles wat je bereikt te verliezen, waardoor je er vaker niet dan wel voor zorgt dat het ook de wereld goed gaat. Om nog maar te zwijgen over het gepriviligieerde geneuzel dat dit bij voorbaat al is. Als je al 7 vinkjes hebt, dan is zelfverwezenlijking een stuk eenvoudiger dan als je er maar 1 of 2 hebt, of nul. De ongelijkheid is enorm.
En heel contra intuitief maar wel waar: je wordt er zelf niet gelukkiger van! Als je een ton op de bank hebt, is dat niet genoeg en wil je een kwart miljoen op de bank. Als je dat nieuwe paar schoenen hebt, wil je ook dat leuke Gucci tasje. Als je na eindeloos diëten op je streefgewicht bent, wil je ook vollere billen, grotere borsten, vollere lippen.
Het.is.nooit.genoeg.
René zong het al:
“toch wou ik dat ik net iets vaker
iets vaker simpelweg gelukkig was”
Als je jezelf dit soort doelen stelt, kom je altijd bedrogen uit.
Welke doelen je dan wel moet stellen? Dat is ook onderdeel van de Workshop Doelen stellen en behalen bij ADHD op zaterdag 12 maart a.s. Doe je mee? Een middag samen aan de slag met waar jij op de lange termijn gelukkig van wordt. Voor maar €27.
En verder: trek jij je het leed in de wereld ook zo aan? Kijk wat je kunt doen (er zijn genoeg lokale acties, om bijvoorbeeld spullen in te zamelen, of doe een donatie op giro 555). Zet jezelf op een nieuwsdieet. Je hoeft echt niet alle details te weten. De wereld heeft er helemaal niets aan als jij daardoor opbrandt. Zorg voor voldoende slaap en lichaamsbeweging. Progress not perfection.
Ps. Don’t judge me! Normaal gesproken is mijn muzieksmaak echt wel iets verfijnder 😉